Het MVO Platform pleit voor aanvullende wetgeving op het gebied van aansprakelijkheid van Nederlandse moederbedrijven voor schendingen van internationaal erkende normen door dochterondernemingen.
Op verzoek van de staatssecretaris voor Economische Zaken, Frank Heemskerk, is onlangs een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden binnen het Nederlands recht om moederbedrijven aansprakelijk te stellen voor schendingen begaan in het buitenland door dochterondernemingen.
Het rapport concludeert dat het Nederlandse rechtssysteem hiervoor in principe mogelijkheden biedt, maar enkel onder bepaalde voorwaarden. Voordat een rechter kan beslissen dat een zaak via het Nederlandse rechtssysteem beoordeeld dient te worden moeten er verschillende vragen beantwoord worden. Elke specifieke casus kan tot een andere beoordeling leiden. Er bestaat dus een grote mate van rechtsonzekerheid.
Er zijn een aantal belemmeringen die het moeilijk
maken om moederbedrijven aansprakelijk te stellen. Zo is het aan de klagende
partij om aan te tonen dat het moederbedrijf een significante invloed heeft op
de dochteronderneming in kwestie. Doordat er weinig openheid is over
concernstructuren is dit moeilijk aan te tonen. Het MVO Platform pleit daarom voor
een verduidelijking van aansprakelijkheid van moederondernemingen voor dochterondernemingen.
Daarnaast
pleit het MVO Platform voor een wettelijke 'zorgplicht' van bestuurders ten
aanzien van fundamentele normen (op het gebied van mensenrechten, milieu en
arbeid).
Ook de
toegang tot recht voor slachtoffers van bedrijfsgerelateerde schendingen is
onvoldoende gewaarborgd. Het ontbreekt slachtoffers vaak aan middelen en ook hebben
zij onvoldoende toegang tot informatie
van bedrijven. Wetgeving op het gebied van transparantie van bedrijven
(bijvoorbeeld een wettelijke rapportageplicht over niet financiële gegevens)
kan hierbij behulpzaam zijn.
Het MVO
Platform won juridisch advies in waaruit blijkt dat er juridische
mogelijkheden bestaan om bovenstaande belemmeringen te verminderen. In een schriftelijke reactie van het MVO Platform aan de vaste kamercommissie voor Economische Zaken worden deze mogelijkheden nader toegelicht.
Het MVO
Platform lichtte op uitnodiging van de commissie voor economische zaken haar
visie en aanbevelingen toe tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer op 14 januari jongstleden. Joris Oldenziel (SOMO) nam namens het MVO Platform
deel aan de hoorzitting. MVO Platformdeelnemers Amnesty International en
Milieudefensie waren ook vertegenwoordigd. De andere genodigden waren VNO-NCW,
advocaat Michel Uiterwaal en de auteurs van het onderzoeksrapport.
