De PvdA’er Frank Heemskerk, de staatssecretaris van Economische Zaken, wil maatschappelijk verantwoord ondernemen tot een van de speerpunten van zijn beleid maken.
De Volkskrant, 24 april 2007
Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een vage term, waar iedereen iets anders onder verstaat. Wat betekent het voor u?
lsquo;In de Kamer heb ik de volgende definitie gehanteerd: ‘met zorg voor de maatschappelijke effecten ondernemen in binnen- en buitenland’. De wet is de bodem van wat moet, maar veel bedrijven willen er dingen bovenop doen, bijvoorbeeld op het gebied van milieuvriendelijkheid of sociaal beleid.’
Moet de rol van de overheid niet zijn om die wettelijke bodem vast te leggen, en aan bedrijven zelf over te laten of ze er een schepje bovenop willen doen?
lsquo;Nee, de rol van de overheid is ruimer. Unilever maakt met zijn belangrijkste zestienduizend leveranciers afspraken over de eisen die Unilever aan ze stelt. Zo vindt het bedrijf het belangrijk dat werknemers zich kunnen organiseren in een vakbond.
lsquo;Ik wil van maatschappelijk verantwoord ondernemen een exportartikel maken. Bedrijven die met mij mee willen op handelsreis worden straks voorgelicht door organisaties als Amnesty International over het land dat we bezoeken. We willen het geluid van dat soort clubs EZ binnenhalen. We zijn niet alleen het ministerie van en voor het bedrijfsleven.
‘Het is ook een exportartikel omdat we een succesverhaal te vertellen hebben. Akzo Nobel maakte vroeger giftige verf voor tankers om algvorming tegen te gaan. Vanuit maatschappelijk ondernemerschap zijn ze manieren gaan zoeken om minder vervuilende verf te maken. De schepen waar die verf op zit varen sneller en gebruiken minder brandstof, en zijn minder schadelijk voor het milieu. Wat begint uit maatschappelijke opvattingen is ook commercieel interessant.’
Je hoort zulke succesverhalen vaak. Wat is het probleem dat de overheid moet oplossen?
‘Er zijn nog steeds koplopers en volgers. De vraag is hoe je de volgers meekrijgt. Voor grote bedrijven is het mogelijk om een stafafdeling neer te zetten, voor kleinere is dat veel moeilijker. Als overheid kunnen wij het midden- en kleinbedrijf ondersteunen. De overheid kan ook een brugfunctie vervullen. Unilever kan contracten met scherpe eisen sturen naar zijn leveranciers. Voor een kleiner bedrijf is dat geen haalbare kaart. Daar kunnen wij bij helpen.’
Gaat u ook bedrijven uitsluiten van handelsmissies die niet aan uw maatschappelijke criteria voldoen?
‘Dat kan het ook betekenen. Als bedrijven op dit gebied slecht presteren en omstreden zijn, waarom moet ik in het buitenland dan reclame voor ze gaan maken?´